نظریات ورهنمودهای بزرگان جهان ائمه معصومین سلام الله علیهم در رابطه با غیبت از رذائل اخلاقی

غيبت در نابود كردن نيكی‌های بندگان سريعتر است از آتش در [مواد] خشک.

مَا النّارُ فِي الیُبْسِ بِأسْرَعَ مِنَ الغَیْبَةِ فِي حَسَناتِ العَبْدِ.

No fire is faster in consuming dry wood than Ghayba is in consuming a devout Muslim`s virtues.

اي کساني که ايمان آورده‌ايد! از بسياري از گمانها بپرهيزيد، چرا که بعضي از گمانها گناه است؛ و هرگز (در کار ديگران) تجسس نکنيد؛ و هيچ يک از شما ديگري را غيبت نکند، آيا کسي از شما دوست دارد که گوشت برادر مرده خود را بخورد؟! (به يقين) همه شما از اين امر کراهت داريد؛ تقواي الهي پيشه کنيد که خداوند توبه‌پذير و مهربان است!

يا أَيهَا الَّذِينَ آمَنُوا اجْتَنِبُوا كَثِيرًا مِنَ الظَّنِّ إِنَّ بَعْضَ الظَّنِّ إِثْمٌ وَلَا تَجَسَّسُوا وَلَا يغْتَبْ بَعْضُكُمْ بَعْضًا أَيحِبُّ أَحَدُكُمْ أَنْ يأْكُلَ لَحْمَ أَخِيهِ مَيتًا فَكَرِهْتُمُوهُ وَاتَّقُوا اللَّهَ إِنَّ اللَّهَ تَوَّابٌ رَحِيمٌ

O you who believe! Avoid much suspicions, indeed some suspicions are sins. And spy not, neither backbite one another. Would one of you like to eat the flesh of his dead brother? You would hate it (so hate backbiting) . And fear Allâh. Verily, Allâh is the One Who accepts repentance, Most Merciful.

روز قيامت، شخصي را در پيشگاه خداوند مي آورند و نامه اعمالش را به او مي دهند، اما حسنات و كارهاي نيك خود را در آن نمي بيند، عرض مي كند: خدايا! اين كارنامه من نيست، زيرا طاعات و عبادات خود را در آن نمي بينم! خداوند به او مي گويد: پروردگارت نه خطا مي كند و نه فراموش، عمل تو به سبب غيبت كردن مردم برباد رفت، سپس شخص ديگري را مي آورند و نامه اعمالش را به او مي دهند، در آن طاعات و عبادات بسياري را مشاهده مي كند، عرض مي كند: خدايا! اين نامه اعمال من نيست، زيرا من اين همه عبادت را انجام نداده ام! خدا به او مي فرمايد: فلاني غيبت تو را كرد و به همين خاطر حسناتش را به تو دادم.

يُؤتي بأحدٍ يومَ القيامةِ يُوقَفُ بين يدي اللهِ و يُدفَع اليه كتابُه فلايَري حسناتِه ... .

كفاره غيبت، آن است كه براي شخص غيبت شده، طلب آمرزش نمايي.

كفّارةُ الاغتيابِ أنْ تَستَغفَر لمن اغتَبَته.

خداي عز و جل به موسي بن عمران وحي نمود كه شخص غيبت كننده اگر توبه كند، آخرين كسي است كه داخل بهشت مي شود و اگر توبه نكند اولين كسي است كه وارد جهنم مي گردد.

أوحي الله عزّ و جلّ إلي موسي بن عمران أنّ المغتابَ إذا تاب فهو آخِر مَن يَدخُلُ الجنةَ و إن لم يَتُبْ فهو أوّل من يَدخُلُ النّارَ.

اگر خواستار سلامت و تندرستي هستي، آفريدگار خود را ياد كن نه آفريده (مردم) را، تا به جاي غيبت كردن، پند و عبرت گيري و به جاي گناه، از پاداش بهره مند شود.

فانْ أردْتَ السلامةَ فَاذكُرِ الخالقَ لا مخلوقَ فيَصيرَ لك مكانَ الغيبةِ عِبرةً و مكانَ الاثمِ ثواباً.

شنونده غيبت، مانند غيبت كننده است.

اَلسّامعُ لِلغيبةِ كالمُغتابِ.

غيبت كننده و شنونده آن، هر دو در گناه غيبت شريكند.

المغتابُ و المستمعُ شريكانِ في الإثمِ.

ترك كردن غيبت، در نزد خداي عزّ و جلّ از ده هزار ركعت نماز مستحبي محبوب تر است

تركُ الغيبةِ أحبُّ ألَي الله عزّ و جلّ مِن عَشرةِ آلافِ ركعةٍ تطوُّعاً.

غيبت آن است كه درباره برادرت چيزي بگويي كه ناراحت مي شود... بدان كه اگر آنچه در او هست بگويي، غيبتش را كرده اي و اگر آنچه در او نيست بگويي، به او تهمت زده اي.

ذِكرُك أخاكَ بما يَكرهُ ... إعلَمْ أنّك اذا ذَكرتَه بما هوَ فيهِ فقدِ اغتَبتَهُ و اذا ذكرتَه بما لَيس فيهِ فقد بَهَتَّهُ.

حقِ گوش آن است كه آن را از شنيدن غيبت و شنيدن چيزي كه شنيدنش حلال نيست، دور نگه داري.

حقُّ السَّمعِ تنزيهُهُ عن سَماعِ الغيبةِ و سَماعِ ما لا يُحِلُّ سَماعُه.

هركس در مجلسي غيبتي راجع به برادر مسلمان خود بشنود و آن را از او دفع كند، خداوند هزار باب شرّ و بدي را در دنيا و آخرت از او دور سازد و اگر غيبت را از او دفع نكند و خوشحال هم بشود، گناهش همچون گناه غيبت كننده است.

مَن رَدَّ عن أخيه غيبةً سَمِعَها في مجلسٍ ردَّ اللهُ عنه ألفَ بابٍ مِن الشَّرِ في الدُنيا و الآخرةِ فإن لم يَرُدُّ عنه و أعجَبَه كان عليه كوِزرِ مَنِ اغتابَ.

اگر غيبت كني و خبر آن به شخص غيبت شده برسد، چاره اي نداري جز اين كه از وي حلاليت بطلبي و اگر به او نرسد و نداند، بايد براي وي از خداوند طلب آمرزش نمايي.

فإن اغتَبتَ فَبَلَغَ المُغتابَ فلَمْ يبقَ إلّا أنْ تَستَحلَّ منه و إنْ لَم يَبلُغهُ و لم يَلحَقهُ عِلمُ ذلك فاستَغفرِ اللهَ لَه.

سه چيز وسيله نجات مؤمن است: (يکي از آنها) بازداشتن زبان از غيبت مردم است.

ثلاثٌ مُنجِياتٌ للمؤمن: كَفُّ لسانِهِ عَنِ النّاسِ و اغتيابِهِم.