چهل حدیث درباره تولّی و تبرّی

1ـ «امام علی بن‌موسی الرّضا علیه‌السّلام فرمودند »:كَمالُ الدّینِ  ولايَتُنا وَالبَراءَةُ مِن عَدُوِّنا
كمال دین، در ولایت ما و بیزاری از دشمنان ماست. (بحار، ج ۲۷، ص ۵۸)

۲ـ «امام جعفرصادق علیه‌السّلام فرمودند »:كَذَبَ مَنِ ادَّعَی مَحَبَّتَنَا وَ لَمْ يَتَبَرَّا مِنْ عَدُوِّنَا.
دروغ میگوید کسی که ادعای محبّت ما را میکند ولی از دشمنان ما تبرّی و بیزاری نمیجوید. (بحار، ج ۲۷،‌ص ۵۹)

۳ـ «امام زین‌العابدین حضرت سجاد علیه‌السّلام فرمودند »:مَن اَحبَّ اَعداءَنا فَقَد عادانا وَ نَحنُ مِنهُ بَراءٌ واللهُ عزَّ وجلَّ مِنهُ بَریءٌ.
کسی که دشمنان ما را دوست بدارد با ما دشمنی کرده و ما از او بیزاریم و خداوند متعال نیز از او بیزار است.( بحار، ج ۲۷، ص ۶۰)

۴ـ «امام محمدباقر علیه‌السّلام فرمودند »:مَنْ اَرادَ أنْ يَعْلَمَ حُبَّنا فَلْيَمْتَحِنْ قَلْبَهُ فَاِنْ شاَرَكَ فِیحُبِّنا حُبَّ عَدُوِّنا فَلَيْسَ مِنّا وَ لَسْنا مِنْهُ.
اگر کسی بخواهد میزان دوستی خود را نسبت به ما بداند به دل خود مراجعه کند اگر ما را دوست میدارد و دشمنان ما را هم دوست میدارد او از ما نیست و ما هم از او نیستیم.(بحار، ج ۲۷، ص ۵۱)

۵ـ « امیرالمؤمنین امام علی علیه‌السّلام فرمودند »:لايَجتَمع حُبُّنا و حُبُّ عَدُوِّنا فی ‌جَوْفِ انسانٍ، إنَّ الله  لَمْ يَجعَلْ لِرَجُلٍ قَلْبَيْنِ فِیجَوْفِهِ فَيُحِبُّ بِهذا و يُبغِضُ بِهذا.
دوستی ما با دوستی دشمن ما در یک دل نمیگنجد، چرا که خداوند برای یک انسان دو تا دل قرار نداده است که با یکی دوستی کند و با دیگری دشمنی بدارد.(نورالثّقلین، ج ۴، ص۲۳۴)

۶ـ «امام جعفرصادق علیه‌السّلام فرمودند »:ثَلَاثٌ هُنَّ مِنْ عَلَامَاتِ الْمُؤْمِنِ: عِلْمُهُ بِاللَّهِ وَ مَنْ يُحِبُّ وَ مَنْ يُبْغِضُ‏.
این سه چیز از علامت‌های مؤمن است: خداشناسی او، و چه کسی را دوست میدارد و چه کسی را دشمن. (بحار، ج ۱، ص ۲۱۵)

۷ـ «امام حسن عسكری علیه‌السّلام فرمودند »:اَحِبَّ فی اللهِ وَ اَبغِضْ فِیاللهِ وَ والِ فِیاللهِ وَ عادِ فیالله فَاِنَّهُ لاتُنالُ وِلايَةُ اللهِ اِلاّ بِذلِکَ.
حُبُّ و بغض تو برای خدا باشد و وَلای و دشمنی تو نیز برای خدا باشد و بدان که ولایت خدا جز از این راه به دست نمی آید.(بحار، ج ۲۷، ص ۵۴)

۸ـ «امام موسی كاظم علیه‌السّلام فرمودند »:شِیعَتُنَا اَلَّذِینَ يُقِیمُونَ الصَّلَاةَ وَ يُؤْتُونَ الزَّكَاةَ وَ يَحِجُّونَ الْبَيْتَ الْحَرَامَ وَ يَصُومُونَ شَهْرَ رَمَضَانَ وَ يُوَالُونَ أَهْلَ الْبَيْتِ وَ يَتَبرَّؤُنَ مِن اعدآئهم.
شیعیان ما كسانی هستند كه نماز را برپا میدارند و زكاة را میپردازند و به حج خانه خدا میروند، ماه رمضان را روزه میگیرند و ولایت اهل بیت را دارند و از دشمنانشان تَبرّی و بیزاری میجویند. (صفات‌الشیعه، ص ۴)

۹ـ «امام جعفرصادق علیه‌السّلام فرمودند »:وَلايَتُنَا وَلايَةُ اللَّهِ الَّتِی لَمْ يُبْعَثْ نَبِيٌّ قَطُّ إِلَّا بِهَا.
ولایت ما همان ولایت خدا است که هیچ پیغمبری جز با ولایت ما برانگیخته نشده است. (بحار، ج ۲۷، ص ۱۳۶)

۱۰ـ «امام موسی كاظم علیه‌السّلام فرمودند »طُوبی لِشیعَتِنا المُتَمَسِّکینَ بِحَبلِنا فِی غَیبَةِ قائِمِنا(عَجَّلَ اللّهُ تَعالی فَرَجَه)، الثّابِتینَ عَلی مُوالاتِنا وَ البَراءَةِ مِن أَعدائِنا اُولئِکَ مِنّا وَ نَحنُ مِنهُم.
خوشا به حال شیعیان ما در زمان غیبت قائم ما (عجّل الله تعالی فرجه الشّریف) که به ریسمان ما تمسّک جسته‌اند و بر موالات ما و بیزاری از دشمنان ما ثابت‌قدم مانده‌اند. آنان از ما هستند و ما از ایشانیم.(اِعلام الوَری، ص ۴۰۷)

۱۱ـ «پیامبرگرامی اسلام صلی الله علیه و آله و سلّم فرمودند »:اِحفظُونی فی عِترتی وَ ذُرِّیتّی، فَمَن حَفِظَنی فیهِم حَفِظَهُ الله، اَلا لَعنَةُ اللهِ عَلی مَن آذانی فیهِم.
با پاسداری از حرمت عترت و فرزندان من، حرمت مرا نگه بدارید. لعنت خدا بر کسانی که با اذیت کردن آن‌ها مرا اذیت میکنند. (غدیرِ دوم، ص ۳۵)

۱۲ـ «امیرالمؤمنین امام علی علیه‌السّلام فرمودند »:لَو أنَّ عَبْداً عَبَدَاللهَ اَلْفَ سَنَةٍ لايَقْبَلُ اللهُ مِنهُ حَتّی يَعرِفَ وِلايَتَنا اَهلَ‌البَیت.
اگر بنده‌ای هزار سال خدا را عبادت کند، تا ولایت ما اهل بیت را نداشته باشد خداوند از او نخواهد پذیرفت.(بحار، ج ۲۷، ص ۱۹۶)

۱۳ـ امام حسن مجتبی(علیه السّلام) فرمودند : والّذی بَعثَ مُحمّداً صلی الله علیه و آله بِالحَقِّ لا يَنتَقِصُ مِن حَقِّنا أهلَ‌البَیت اَحدٌ اِلّا نَقَّصَهُ اللهُ مِن عَمَلِهِ مِثلَه.
قسم به آن کس که محمّد صلی الله علیه و آله را به حق برانگیخت هر کس به هر اندازه که از حق ما ضایع کند خداوند نیز به همان اندازه از عمل او ضایع و تباه خواهد نمود.(احقاق‌الحق، ج ۱۱، ص ۲۳۹)

۱۴ـ «پیامبرگرامی اسلام صلی الله علیه و آله و سلّم فرمودند »:حُرِّمتِ الجَنّةُ علی مَن ظَلمَ اَهلَ بَیتی وَ علی مَن قاتَلَهم وَ عَلی المُعینِ عَلَیهم و عَلی مَن سَبَّهُم.
هر کس که به اهل بیت من ظلم و ستم کرده و یا با آنان محاربه نموده و یا بر علیه آن‌ها همدست شده و یا آنان را دشنام داده باشد، هرگز به بهشت راه نخواهد یافت.(بحار، ج ۲۷، ص ۲۲۲)

۱۵ـ «امام جعفرصادق علیه‌السّلام فرمودند »: کَذَبَ مَن زَعَمَ اَنَّهُ مِن شيَعتِنا وَ هُو مُتَمَسِّکٌ بِعُروةِ غَیرِنا.
دروغ میگوید آن کسی که ادّعا میکند شیعه ما است ولی از غیر ما پیروی میکند.(بحار، ج ۲، ص ۹۸)

۱۶ـ «امام عليّ‌ بن موسی الرّضا علیه‌السّلام فرمودند »:شیعتُنا المُسَلِّمونَ لِأمرِنا اَلآخِذونَ بِقَولِنا اَلمُخالِفونَ لِأعدائِنا، فَمَن لم يَکُن کَذلِکَ فَلَیسَ مِنّا.
شیعیان ما تسلیم أمر و ولایت ما هستند، به گفته ما عمل میکنند و دشمنان ما را دشمن میدارند، و در غیر این صورت پیرو ما نخواهند بود.(مُسندالامام الرّضا(علیه السّلام)، (ج ۱، ص ۲۳۵)

۱۷ـ امام حسن مجتبی(علیه السّلام) فرمودند :إنَّ لِأهَلِ النّارِ علاماتٌ يُعرَفونَ بِها وَهِيَ الَاِلحادُ لِأولیاءِاللهِ والموُالاةُ لِأعداءِالله.
اهل دوزخ نشانه‌هایی دارند که بدان شناخته میشوند، آن‌ها با اولیای خدا عداوت و با دشمنان خدا محبّت و دوستی دارند. (احقاق‌الحق، ج ۱۱، ص ۲۲۵)

۱۸ـ «امام جعفرصادق علیه ‌السّلام فرمودند »:لَو أَنَّ ناصِباً شَفَعَ لَهُ کُلُّ نَبيٍّ مُرْسَلٍ و مَلَکٍ مُقَرَّبٍ ما شُفِّعوا.
اگر تمام پیغمبران مرسل و همه فرشتگان مُقرّب دربارة ناصبی و دشمن اهل بیت علیهم السلام شفاعت کنند شفاعتشان قبول نمیشود. (ثواب‌الأعمال، ص ۴۷۲)

۱۹ـ «پیامبرگرامی اسلام صلی الله علیه وآله فرمودند »:اَلا وَمن أبغضَ آلَ مُحمدٍ(صلّی الله علیه و آله) جاءَ يَومَ القیامَةِ مکتوباً بَینِ عَینَیه: «آيِسٌ مِن رَحمَةِالله»!
همه بدانند، هر کس دشمن آل محمد(علیهم‌السّلام) باشد روز قیامت می آید در حالی که میان دو چشمانش (این عبارت) نقش بسته است:‌ «ناامید از رحمت خدا»! رحمت خدا هرگز شامل حال او نخواهد شد.(بحار، ج ۲۷، ص ۱۲۰)

۲۰ـ «امام جعفرصادق علیه‌السّلام فرمودند »:حُبُّ أولیاءِ اللّهِ واجِبٌ وَالوِلایةُ لَهم واجِبَةٌ واَلبراءَةُ مِن اَعدائِهِم واجِبَةٌ وَ مِن‌َالّذینَ ظَلموا آلَ محمدٍ صلّی الله علیهم.
ولایت و محبت اولیای خدا واجب است و بیزاری و تبرّی از دشمنانشان و از کسانی که به آل محمد صلی الله علیه و آله ستم روا داشته‌اند هم واجب و الزامی است.(بحار، ج ۲۷،‌ ص ۵۲)

۲۱ـ «امام جعفرصادق علیه‌السّلام فرمودند »:الـمُنکِرُ لإخِرنا كاَلمُنکِرِ لاوّلنا.
کسی که آخرین ما را قبول نداشته باشد مانند کسی است که اولین ما را هم قبول نداشته است. (بحار، ج ۲۷، ص ۶۱)

۲۲ـ امام محمدباقر (علیه السّلام) فرمودند :ما بَعَثَ اللهُ نَبِيّاً قَطُّ اِلاّ بِوِلايِتَنا وَ البرَاءَةِ مِن اَعدائِنا.
خداوند هیچ پیغمبری را جز با ولایت ما و برائت و بیزاری از دشمنان ما برنیانگیخته است. (تفسیرصافی، ج ۳، ص ۱۳۴)

۲۳ـ «امام عليّ‌ بن موسی الرّضا علیه‌السّلام فرمودند »مَن سَرَّهُ أن لايَکونَ بَینَهُ و بَینَ اللهِ حِجابٌ فَليَتَولَّ آلَ مُحمدٍ سلامُ اللهِ علیهم وَ يَتَبرّا مِن عَدُوِّهِم وَ یاتَمَّ بِالاِمامِ مِنهم.
هر کس دوست دارد بین او و خدا مانع و رادعی نباشد باید ولایت آل محمد علیهم السلام را دارا باشد، از دشمنانشان بیزاری بجوید و از امام معصوم علیه‌السلام پیروی نماید. (بحار، ج ۲۷، ص ۵۱)

۲۴ـ «امام جعفرصادق علیه‌السّلام فرمودند »:مَن أشْبَعَ عَدُواًّ لَنا فَقَد قَتَل وَلِيًّا لَنا!
کسی که گرسنه‌ای از دشمنان ما را سیر کند در حقیقت یکی از محبّان و پیروان ما را به قتل رسانده است! (این اندازه گناه او بزرگ است).( وسائل الشیعة، ج 24، ص 274)

۲۵ـ امام محمدباقر (علیه السّلام) فرمودند :مَن أبغَضَنا اَهلَ‌البَیت بَعَثَهُ الله يَوم القیامةِ یهوديّاً.
هر کس با ما ـ اهل‌بیت ـ دشمنی کند روز قیامت خداوند او را یهودی محشور میگرداند.( بحار، ج ۲۷، ص ۲۲۴)

۲۶ـ «پیامبرگرامی اسلام صلی الله علیه و آله و سلم فرمودند »:وَالذّی نَفسُ مُحمدٍ بيَدهِ لَو أنّ عَبداً جاءَ یومَ القیامةِ بِعَملِ سَبعَینَ نَبيّاً ما قَبِلَ ‌اللهُ ذلِکَ مِنهُ حَتّی يَلقاهُ بِوِلايَتی وَ وِلایةِ أهلِ بَیتی.
سوگند به آن کس که جان محمد در دست او است. اگر بنده‌ای روز قیامت عمل هفتاد پیغمبر را داشته باشد تا ولایت من و اهل بیت مرا نداشته باشد خداوند از او قبول نخواهد کرد.(بحار، ج ۲۷، ص ۱۷۲)

۲۷ـ «امام عليّ‌ بن موسی الرّضا علیه‌السّلام فرمودند »قال‌اللهُ عزَّوجلَّ: وِلایةُ عليِّ بنِ أبی طالبٍ حِصنی فَمَن دَخَل حِصنيِ امن مِنْ عَذابی.
خداوند متعال میفرماید: ولایت علی بن ابیطالب دِژ و حصار من است. هر کس در این حصار جای گرفت از کیفر من در امان خواهد بود.(سفینه، ج ۲، ص ۶۹۲)

۲۸ـ «امام جعفرصادق علیه‌السّلام فرمودند »:لا واللِّهِ لا يَخرُجُ وَلِيُّنا مِنَ الدّنیا اِلّا وَ اَللهُ و رسولُهُ وَ نحنُ عَنُه راضُون.
به خدا سوگند جز این نیست کسی که با ولایت ما از دنیا برود او مسلّماً با رضایت و خشنودی خدا و رسول صلی الله علیه و آله و سلم و خشنودی ما (اهل‌بیت) از دنیا رفته است.(بحار، ج ۲۷، ص ۱۳۷)

۲۹ـ «امام جعفرصادق علیه‌السّلام فرمودند »:اِنّ اوثق عُريَ الایمانِ اَلحُبُّ فیاللهِ وَالبُغضُ فیاللهِ و تُوالی ولِيَّ‌الله و تُعادی عَدُوَّالله.
محکم‌ترین دستاویزهای ایمان، دوستی و دشمنی که برای خدا باشد، وَلای وليّ خدا را داشته باشی و دشمنانش را دشمن بداری.(بحار، ج ۷، ص ۵۷)

۳۰ـ «پیامبرگرامی اسلام صلی الله علیه و آله و سلم فرمودند »: مَن تاثم  ان يَلعَنَ مَن لَعَنَهُ اللهُ فَعَلَیهِ لَعنَةُ الله!
هر کس از لعن کردنِ کسی که خدا او را لعنت کرده خودداری کند، لعنت خدا بر او باد! (غدیر دوّم، ص ۲۷، ایقاد شاه عبدالعظیمی، ص ۵۰)

۳۱ـ «امام جعفرصادق علیه‌السّلام فرمودند »:من اَقامَ فرائِضَ اللهِ وَاجْتَنبَ مَحارِمَ اللهِ و احسَنَ الوِلایةَ لِاهْلِ بَیتِ نَبِيِّ اللهِ وَ تَبَرأ مِن اَعداءِ الِلّه عَزَّوجَلَّ فَليَدِخُلْ مِن ایّ  ابوابِ الجَنَّةِ الثمانِیةِ شاءَ.
کسی که واجبات خدا را به جا آورد و از محرمات دوری کند و ولایت اهل‌بیت پیغمبر(صلّی الله علیه و آله و سلّم) را نیکو بدارد و از دشمنان خداوند متعال تبرّی بجوید، (فردا) از هر یک از درهای هشتگانة بهشت که دلخواه او است داخل آن بگردد.(بحار، ج ۲۷، ص ۸۸)

۳۲ـ «پیامبرگرامی اسلام صلّی الله علیه و آله و سلّم فرمودند »:مَن سَرَّهُ ان يَجْمَع ‌اللهُ لَهُ الخَیرَ کُلَّه فَليُوالِ عَليّاً بَعديِ وَ لْيُوالِ اَولیاءَهُ وَلْيُعادِ اَعداءَه.
هر کس دوست دارد که خداوند هر چه خیر است نصیب او گرداند، بعد از من به وَلای علی (علیه السّلام ) تمسک جوید، دوستانش را دوست و دشمنانش را دشمن بدارد.(بحار، ج ۲۷، ص ۵۵)

۳۳ـ «پیامبرگرامی اسلام صلّی الله علیه و آله و سلّم فرمودند »:یا عليّ! إنَّ وِلايَتکَ لا تُقَبلُ اِلّا بِالبَراءَةِ مِن اَعدائِکَ وَ اَعداءِ الائِمَّة مِن وُلدِکَ.
یا علي! تولأی تو جز با تبرّی از دشمنان تو و دشمنان امامان و فرزندان تو قبول نمیشود.(بحار، ج ۲۷، ص ۱۹۹)

۳۴ـ «پیامبرگرامی اسلام صلّی الله علیه و آله و سلّم فرمودند »:و الّذِی بَعَثَنی بالحقِّ نَبیاً لَوجاءَ اَحدُکُم یومَ القیامَةِ باعمال کامثال الجِبالِ وَ لَم يَجیءْ بولايَةِ عَلِیّ بن ابیطالب(علیه السّلام ) لَأکَبَّهُ اللهُ عَزَّوجلَّ فی النّار.
سوگند به آن کس که مرا به حق به پیامبری فرستاد اگر یکی از شما در روز قیامت به اندازه کوه‌ها عمل نیک داشته باشد ولی ولایت عليّ بن ابیطالب(علیهما السّلام) را نداشته باشد خداوند متعال او را به رو به جهنم نگونسار خواهد کرد. (بحار، ج ۲۷، ص ۱۷۱)

۳۵ـ «پیامبرگرامی اسلام صلی الله علیه و آله و سلّم فرمودند »:مَن جَحَدَ عليّاً اِمامَتَهُ مِن بَعديِ فَاِنَّما جَحَدَ نُبُتوَّتی وَ مَن جَحَدَ نُبُوَّتی فَقد جَحَدَ اللهَ رُبُوبِيَّتَه.
هر کس امامت و ولایت علي(علیه السّلام) را بعد از من نپذیرد نُبُوّت مرا قبول نکرده و کسی که نُبُوت مرا قبول نکند او ربوبيّت خداوند بزرگ را قبول نکرده است. (بحار، ج ۲۷، ص ۶۱)

۳۶ـ «پیامبرگرامی اسلام صلّی ‌الله علیه و آله و سلّم فرمودند »:مَن حارَبَ عَليّاً فَقَد حارَبَنی وَ مَن حارَبَنی فَقَد حارَبَ اللهَ عَزَّوجَلّ.
هر کس با علي جنگ و محاربه کند با من محاربه کرده و کسی که با من محاربه کند با خدای متعال محاربه نموده است. (بحار، ج ۲۷، ص ۶۲)

۳۷ـ «پیامبرگرامی اسلام صلّی الله علیه و آله و سلّم فرمودند »:والِ وَلِيَّ عليٍّ وَلَو اَنَّهُ قاتِلُ اَبیکَ وَ وَلَدِکَ و عادِ عَدُوَّهُ وَ لَو اَنَّهُ اَبوکَ اَو ولدک.
دوست علی علیه (السلام) را دوست بدار هرچند که او قاتل پدر و فرزندت باشد و دشمنش را دشمن بدار هرچند که او پدر یا فرزند خودت باشد.(بحار، ج ۲۷، ص ۵۵)

۳۸ـ امام محمد باقر علیه السلام فرمودند :التارکونَ وِلايَةَ عليٍّاَلمُنکِرونَ لِفَضلِه، اَلمُظاهِرونُ اَعداءَهُ، خارجونَ عَن الاسلامِ مَن ماتَ مِنهُم علی ذلِکَ.
آن کسانی که ولایت علی را نپذیرفتند و فضل و برتری او را مُنکر شدند و با دشمنانش همداستان گردیدند چنانچه بر همین حال بمیرند بر دین اسلام نمرده‌اند. (بحار، ج ۲۷، ص ۲۳۸)

۳۹ـ «پیامبرگرامی اسلام صلّی الله علیه و آله و سلّم فرمودند »:وَلِيُّ عليٍّ وَلِيُّ الله فَوالِهِ و عَدُوُّ عليٍّ عَدُوُّ اللهِ فعادِهِ.
دوست علی دوست خدا است تو او را دوست بدار و دشمن علی دشمن خداست تو نیز او را دشمن بدار.(بحار، ج ۲۷، ص ۵۵)

۴۰ـ «امام جعفرصادق علیه السلام فرمودند »:البراءَةُ مِن أشْقَی الأوَّلینَ و الآخِرینَ... قاتِلِ امیرالمؤمنین (علیه السلام) واجِبَةٌ والبَراءَةُ مِن جَمیع قَتَلَةِ اهل‌البیت(علیهم السلام) واجِبةٌ.
تَبَريّ و بیزاری جستن از شقیترین اوّلین و آخرین (ابن مُلجَم لعین) قاتل امیرالمؤمنین(علیهم السّلام) واجب و الزامی است و تَبرّی از تمامی قاتلان اهل‌بیت(علیهم السّلام) نیز واجب و الزامی است.( بحار، ج ۲۷، ص ۵۵)

منبع: شکوفه های حکمت