احکام دین. امر به معروف و نهی از منکر
گناهان كبيره و صغيره - بخش اول
گناهان كبيره و صغيره
و إيَّاكُمْ وَ مَا نَهَاكُمْ عَنْهُ أنْ تَركَبُوهُ .
يعنى : حذر و پرهيز نماييد از ارتكاب چيزهايى كه خداى تعالى ، شما را از آنها نهى فرموده .
و مراد از آن چيزهايى كه خداى تعالى نهى فرموده ، مى تواند بود كه اعمّ از صغائر و كبائر باشد ؛ زيرا كه نهى رسول و ائمّه ـ صلوات اللّه عليهم ـ ، نهى الهى است ، و مى تواند بود كه مخصوصِ كبائر باشد .
و در منقسم شدن گناه به صغيره و كبيره ، و همچنين در تفسير اين دو قِسم ، ميانه علما اختلاف واقع شده . جمعى بر آن رفته اند كه همه گناهى ، كبيره است ، به جهت آن كه همه در معنىِ مخالفت الهى شريك اند و مخالفت ، بزرگ و كوچك نمى باشد . و گفته اند كه اطلاق كبيره و صغيره بر گناهان ، امرى است اضافى ؛ يعنى گناهى را كه با ديگرى بسنجيم ، مى تواند كه نسبت به او كبيره باشد و نسبت به گناهى ديگر ، صغيره . مثلاً بوسيدن زن نامحرم نسبت به زنا كردن ، صغيره است و نسبت به نظر كردن از روى شهوت ، كبيره است . و همچنين ، غصب كردن يك درهم ، نسبت به غصب نصفِ درهم ، كبيره است و نظر به غصب مالِ بسيار ، صغيره است .
و شيخ طبرسى رحمه الله در تفسير مجمع البيان ، اين قول را به جميع علماى شيعه ، نسبت داده . و از عامّه ، جمعى به اين قول ، قائل شده اند ، مثل ابن عبّاس و جمعى از مفسّرين . و اين مذهب ، به حَسَب ظاهر ، دليلى ندارد ؛ بلكه ظاهرِ آيه و احاديث ، آن است كه گناه بر دو قِسم باشد و اگر كسى از كبائر اجتناب نمايد ، صغائر را خداى تعالى ، به فضل عميم خود ببخشد ، چنانچه فرموده :«إِن تَجْتَنِبُواْ كَبَآئِرَ مَا تُنْهَوْنَ عَنْهُ نُكَفِّرْ عَنكُمْ سَيِّئاتِكُمْ وَنُدْخِلْكُم مُّدْخَلاً كَرِيمًا».[۱]و اگر چه مخالفتِ [ خداى ] بزرگ ، بزرگ است ؛ امّا معصيت بنده حقير ، در جنب كَرَم او حقير است و اگر مخالفت ، مقتضاى حكمت نمى بود ، همه را مى بخشيد و از براى بخشيدن بسيارى از كبائر ، مثل اسباب توبه و شفاعت و اعمال خير ، اسباب مقرّر فرموده .
یکی از فرایض الهی که در قرآن کریم به آن تصریح شده و نقش بسیار مهمی در جامعه اسلامی دارد، امر به معروف و نهی از منکر است. اگر فرهنگ ملتی بر این استوار شد که در آن خوبیها ترویج و از بدیها جلوگیری شود، بهیقین آحاد مردم به معروف گرایش یافته و از منکر اجتناب میکنند، نتیجه چنین فرهنگی کاهش چشمگیر اختلافات است و ازاینرو جنبه بازدارندگی نسبت به جنایات و جرمها دارد. در این مقاله به جایگاه امر به معروف و نهی از منکر در پیشگیری از جرم بهلحاظ سیاسی و اجتماعی و تربیتی، پرداخته شده است. هدف آن، نشر و ترویج جایگاه امر به معروف و نهی از منکر در جامعه اسلامی برای پیشگیری از جرم و جنایات بهعنوان وظیفه آحاد مردم است. از مهمترین یافتههای این پژوهش تحلیلی و توصیفی میتوان به نقش و تأثیر مستقیم فریضه امر به معروف و نهی از منکر در پیشگیری از جرم و مفاسد اشاره کرد که آیات قرآن و روایات متعدد و اقوال فقها و نظر جامعهشناسان مؤیّد آن است.
واژگان کلیدی: پیشگیری از جرم، امر به معروف، نهی از منکر
حدیث (1) امام على علیه السلام :
و َما أعمالُ البِرِّ كُلُّها وَ الجِهادُ فى سَبيلِ اللّهِ عِندَ الامرِ بِالمَعرُوفِ و َالنَّهىِ عَنِ المُنكَرِ إِلاّ كَنَفثَةٍ فى بَحرٍ لُجِّىٍّ؛
همه كارهاى خوب و جهاد در راه خدا در برابر امر به معروف و نهى از منكر چون قطره اى است در درياى عميق.
نهج البلاغه(صبحی صالح) ص 542 ، ح 374
حدیث (2) امام على عليه السلام :
إِنَّ الْأَمْرَ بِالْمَعْرُوفِ وَ النَّهْيَ عَنِ الْمُنْكَرِ لَا يُقَرِّبَانِ مِنْ أَجَلٍ وَ لَا يَنْقُصَانِ مِنْ رِزْقٍ لَكِنْ يُضَاعِفَانِ الثَّوَابَ وَ يُعْظِمَانِ الْأَجْرَ وَ أَفْضَلُ مِنْهُمَا كَلِمَةُ عَدْلٍ عِنْدَ إِمَامٍ جَائِر
امر به معروف و نهى از منكر نه اجلى را نزديك مى كنند و نه از روزى كم مى نمايند، بلكه ثواب را دو چندان و پاداش را بزرگ مى سازند و برتر از امر به معروف و نهى از منكر سخن عادلانه اى است نزد حاكمى ستمگر.
تصنیف غررالحکم و دررالکلم ص 332 ، ح 7637
حدیث (3) رسول الله صلى الله عليه و آله و سلم:
مهر | دین و اندیشه | دوشنبه، 15 مرداد 1403 - 14:23
امام جمعه و جماعت صادقیه اظهار کرد: بهترین نمونه در مورد امر به معروف و نهی از منکر، شهادت امام حسین (ع) و قیام عاشورا بوده است. بنابراین ما نباید از امر به معروف و نهی از منکر غافل شویم و ب
خلاصه خبر
به گزارش خبرگزاری مهر، ماموستا شیخ عزیز بابایی امام جمعه و جماعت صادقیه در وبینار «امام حسین (ع) احیاء کننده دین اسلام» که به همت مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی برگزار شد، اظهار داشت: امر به معروف و نهی از منکر محور شریعت اسلامی و وظیفه اصلی همه پیامبران اسلامی و ائمه هدی میباشد، چراکه با این واجب بزرگ نظام اسلامی کامل میشود.
ماموستا بابایی اذعان کرد: خداوند در سوره توبه آیه ۷۱ امر به معروف و نهی از منکر را پیش از نماز و زکات ذکر کرده است.
ماموستا بابایی اظهار کرد: خداوند در مورد مهمترین صفت مسلمین میفرماید شما بهترین امتی هستید که به سود انسانها پدیدار شده اید، مادامی که امر به معروف و نهی از منکر میکنید.
بنابراین ما نباید از امر به معروف و نهی از منکر غافل شویم و باید بر آن توجه ویژه ای داشته باشیم.
باشگاه خبرنگاران | سیاسی | شنبه، 19 اسفند 1402 - 14:06
وزیر کشور گفت: امر به معروف و نهی از منکر یک الزام برای مومنان است و نیازی به مجوز ندارد.
خلاصه خبر
احمد وحیدی بعد از ظهر جمعه در نخستین آئین تجلیل از آمران به معروف و ناهیان از منکر افزود: امر به معروف و نهی از منکر مهمترین موضوع روز و در روایات حتی از جهاد هم بالاتر توصیف شده است.
وی یادآور شد: امر به معروف هدف قیام امام حسین (ع) است و در فرمایشات ائمه معصومین (ع) هم اشاره دارد که همه فرایض به واسطه امر به معروف و نهی از منکر، اقامه میشوند.
وزیر کشور با تقدیر از فعالان عرصه امر به معروف و نهی از منکر افزود: نباید جامعه نسبت به امر به معروف و نهی از منکر دچار غفلت شود.
امر به معروف یک موضوع بسیار مترقی است و باید با قدرت در جامعه دنبال شود.
امر به معروف در موضوع حجاب بسیار حائز اهمیت است چرا که شرعی، اخلاقی و قانونی است.
وی خاطرنشان کرد: وظیفه خود میدانیم در همه ردههای وزارت کشور حامی آمران به معروف و ناهیان از منکر باشیم.
جمعیت هلال احمر: هموطنان میتوانند کمکهای نقدی خود به مردم مظلوم فلسطین را به شماره حساب۹۹۹۹۹
و شماره کارت ۶۰۳۷۹۹۷۵۴۴۹۹۹۹۹۹ نزد بانک ملی
و یا به شماره حساب۴۱۰۱۰۳۴۷۴۱۹۹۹۹۹۸
و شماره کارت۶۳۶۷۹۵۷۰۷۸۷۵۸۳۳۶ نزد بانک مرکزی
و یا از طریق شماره گیری کد دستوری #۵*۱۱۲* واریز کنند.
تسنیم | فرهنگی و هنری | سه شنبه، 17 بهمن 1402 - 17:13
دبیر ستاد امر به معروف و نهی از منکر با تأکید بر اینکه نبود حمایت از تولیدات هنری از چالش هنرمندان در ترویج آموزه های دینی است، گفت: از دغدغه های هنرمندان فروش آثارشان است که همین موضوع می تواند بر ترویج امر به معروف تأثیرگذار باشد.
خلاصه خبر
وی با تأکید بر اینکه فریضتین را نمیتوان با شیوههای سخت و بدون جذابیت در جامعه ترویج داد، بر برخورداری از خلاقیت و نوآوری در عرصه هنر جهت تأثیرگذاری بیشتر بر جامعه تأکید کرد و گفت: هنر واقعی بیان کننده خوبی ها، معروفات و امر به معروف است.
دبیر ستاد امر به معروف و نهی از منکر در بخش دیگری از سخنان خود با تأکید بر اینکه نبود حمایت از تولیدات هنری از چالش هنرمندان در ترویج آموزههای دینی است، یادآور شد: از دغدغههای هنرمندان فروش آثارشان است که همین موضوع می تواند بر ترویج امر به معروف و نهی از منکر تأثیرگذار باشد، به همین دلیل حمایت از هنرمندان بیش از پیش لازم است.
طاهری آکردی گفت: ستاد امر به معروف و نهی از منکر نیز نسبت به تأثیر هنر بر عرصه فریضتین شناخت دارد، از این رو اقدام به برگزاری نخستین جشنواره ملی معروف با شعار «حکمرانی عادلانه» در 9 بخش شامل شعر، هوش مصنوعی، پویا نمایی، فیلم، رسانه و فضای مجازی، هنرهای آوایی، ادبیات و پژوهش، عکس و هنرهای تجسمی کرده است.
جمعیت هلال احمر: هموطنان میتوانند کمکهای نقدی خود به مردم مظلوم فلسطین را به شماره حساب۹۹۹۹۹
و شماره کارت ۶۰۳۷۹۹۷۵۴۴۹۹۹۹۹۹ نزد بانک ملی
و یا به شماره حساب۴۱۰۱۰۳۴۷۴۱۹۹۹۹۹۸
و شماره کارت۶۳۶۷۹۵۷۰۷۸۷۵۸۳۳۶ نزد بانک مرکزی
و یا از طریق شماره گیری کد دستوری #۵*۱۱۲* واریز کنند.
تسنیم | فرهنگی و هنری | شنبه، 07 بهمن 1402 - 11:26
دبیر ستاد امر به معروف گفت: دستگاه ها باید مصادیق معروف و منکر را احصاء و برای رفع مشکلات مردم تلاش کنند. هر چیزی که سبب نارضایتی مردم می شود، منکر بوده و شوراهای امر به معروف و نهی از منکر دستگاه ها باید برای حل آن ها تلاش صورت گیرد.
خلاصه خبر
حمایت از آمران و ناهیان از وظایف ستاد امر به معروف است که با همکاری دستگاه قضایی صورت میگیرد.
وی تشکیل شعب ویژه امر به معروف و نهی از منکر را از راههای حمایت از آمران و ناهیان دانست و تصریح کرد: حمایت از تشکلهای فعال در عرصه فریضتین نیز از وظایف ستاد امر به معروف و نهی از منکر است.
حجتالاسلام طاهری آکردی مهم ترین وظیفه شوراهای امر به معروف و نهی از منکر دستگاهها را شناسایی، پیگیری و حل مصادیق معروف و منکر برشمرد و از تشکیل شوراهای امر به معروف و نهی از منکر در 120 دستگاه و تابعه آنها در سراسر کشور در عرصه ملی، استانی، شهرستانی و بخشی خبر داد.
وی در ادامه سخنان خود حفظ نظام را بالاترین معروف عنوان کرد و بیان داشت: هر چقدر دستگاهها در جهت تقویت این معروف بزرگ و مهم قدم بردارند، به وظیفه دینی و شرعی خود عمل کردهاند.
امر به معروف به معنای پیشگیری، دستگیری و کمک به افراد است.
جمعیت هلال احمر: هموطنان میتوانند کمکهای نقدی خود به مردم مظلوم فلسطین را به شماره حساب۹۹۹۹۹
و شماره کارت ۶۰۳۷۹۹۷۵۴۴۹۹۹۹۹۹ نزد بانک ملی
و یا به شماره حساب۴۱۰۱۰۳۴۷۴۱۹۹۹۹۹۸
و شماره کارت۶۳۶۷۹۵۷۰۷۸۷۵۸۳۳۶ نزد بانک مرکزی
و یا از طریق شماره گیری کد دستوری #۵*۱۱۲* واریز کنند.