مهر | دین و اندیشه | سه شنبه، 25 آبان 1400 - 07:30

به سبب سفارش ائمه (ع) نسبت به زیارت حضرت معصومه (س )[۴]، شهر قم به یکی از پرترددترین شهرهای اسلامی - شیعی با رویکرد مذهبی تبدیل شد و از گذشته تاکنون شاهد رفت و آمدهای فراوان در این خطه ایم.

خلاصه خبر

به گزارش خبرنگار مهر، امروز سالروز وفات حضرت فاطمه معصومه سلام الله علیها است.
هجرت حضرت معصومه (س) از مدینه به قم [۱] در قلب همه هجرت‌های صد ساله از نیمه قرن دوم تا نیمه قرن سوم هجری می‌درخشد و نقطه عطف اساسی در تاریخ مهاجرت‌ها در طی دو قرن و نیم در ایران است .[۲] این هجرت در کنار هجرت امام رضا علیه السلام توانست چهره ایران را در زمینه‌های فرهنگی تغییر داده و اسباب نشر مذهب شیعه را به دیگر نقاط ایران فراهم کند .[۳]
«مقبره حضرت معصومه (س)، مورد زیارت خاص و عام بوده است و ملوک و امراء عالم حنفی و شافعی به زیارت آن تربت، تقرب نمایند .»[۶] در گزارشی دیگر «قمی» از آمدن مردم ری به قم در قرن ۴ هجری و رفتن به زیارت حضرت فاطمه معصومه (س) خبر داده است .[۷]
به‌طور قطع مرکزیت علمی قم در کنار مقبره حضرت معصومه (سلام‌الله‌علیها) تأثیر به سزایی می‌توانست در گسترش تشیع داشته باشد.
هجرت و دفن آن حضرت در قم در کنار شکل‌گیری بزرگترین مدرسه فقهی - کلامی در این خطه، این شهر را به یکی از بزرگترین و پرترددترین مراکز فرهنگی - مذهبی جهان اسلام تبدیل و اسباب گسترش تشیع به دیگر مناطق ایران و جهان اسلام را فراهم نمود.
تاریخ قم، ص ۳۰۸؛ خلاصة البلدان، ص ۱۱۷.
حریم مطهر بانوی عالی‌قدر اهل بیت حضرت معصومه (سلام‌الله‌علیها)، مقدمه استاد دوانی: ص ۳۴.
تاریخ قم، صص ۳۰۹ – ۳۱۱؛ بحار الانوار، ج ۹۹، ص ۲۶۵؛ زاد المعاد، ص ۵۴۷.
شناخت‌نامه قم و حضرت معصومه، ص ۲۲۸.
تاریخ قم، ص ۳۰۸.
معجم البلدان، ج ۲، ص ۹۹.
قم نامه، ص ۱۴۳.
«کنز الفوائد»، ج ۲، ص ۵۵؛ «دائرة المعارف بزرگ اسلامی»، ج ۴، مدخل: «ابن شاذان»، ص ۵۲ – ۵۳.

 

سه شنبه، 25 آبان 1400 - 20:23 ادامه مطلب نظر بدهید 14

 

مهر | دین و اندیشه | سه شنبه، 25 آبان 1400 - 07:59

حجت الاسلام قانع گفت:مکتب کلامی و فقهی قم با تأکید بر ویژگی‌های برگرفته از آموزه‌های شیعی اصیل و با محوریت شیخ صدوق،دیدگاه و رویکردی پاکیزه و به‌دور از افراط و تفریط در حوزه معارف ارائه کرد.

خلاصه خبر

شهر قم دارای فرهنگ اسلامی و برخاسته از آموزه‌های دینی است.
در ساماندهی فرهنگی و معنوی باید شهر قم به عنوان الگو برای فرهنگ و تمدن ایرانی اسلامی و مظهر پیشرفت ایران و اسلام در نظر گرفته شود، بزرگان انقلاب اسلامی نظیر شهید دکتر بهشتی از ابتدای انقلاب اسلامی این دغدغه را داشتند که قم در سطح تعلیم و تربیت بستری برای مدیریت جامعه اسلامی و در سطح فرهنگ اسلامی زمینه ساز پیشرفت ایرانی اسلامی در تراز شایسته انقلاب اسلامی باشد، در همین خصوص با حجت‌الاسلام حمید فاضل قانع دانش‌آموخته حوزه علمیه قم، استاد حوزه و دانشگاه و پژوهشگر حوزه فرهنگ و تمدن اسلامی به گفت‌وگو پرداختیم که در ادامه می‌خوانید:
*شهر قم در توسعه فرهنگ اسلامی و پایه‌گذاری تمدن اسلامی چه نقشی داشته و دارد؟
در این فرآیند بهره‌گیری از آموزه‌های راهگشای اسلام، نقشی کلیدی داشت و البته اصیل‌ترین آموزه‌های اسلامی را اهل‌بیت (ع) و خاندان پیامبر اسلام (ص) به جامعه مسلمان ارائه می‌کردند.
ورود فاطمه معصومه (س) به شهر قم و اقامت کوتاه ایشان در این شهر، نقطه عطفی در درخشش قم در حوزه فرهنگ اسلامی با محوریت آموزه‌های اهل‌بیت بود.
این رویکرد با شدت و ضعف‌هایی تا دوران معاصر و احیای حوزه علمیه قم به‌دست شیخ عبدالکریم حائری یزدی ادامه یافت که در نهایت، بزرگانی مانند امام خمینی را به جامعه مسلمان ارائه کرد تا در پرتو رهبری او، جامعه مسلمان در آستانه ورود دوباره به چرخه تمدن قرار بگیرد.
*مواجهه علما و عموم شیعیان با مرکزیت شهر قم برای فرهنگ اسلامی چگونه بوده است؟
اندیشمندان و عالمان بزرگ مسلمان از دیرباز، شهر قم را کانون تجمع خویش ساخته‌اند.
این نقش‌آفرینی بی‌وقفه تا روزگار معاصر ادامه یافته است و امروزه حوزه علمیه قم در کنار حوزه علمیه نجف، عهده‌دار رسالت ترویج و گسترش فرهنگ اسلامی است.
*آیا قم می‌تواند پاسخ‌گوی مطالبات نسل امروز و آینده درباره فرهنگ و تمدن اسلامی باشد؟
*نگاه حمایت‌گرانه مسئولان نظام به گسترش فرهنگ اسلامی از شهر قم به دیگر شهرهای ایران، منطقه و دنیا باید چگونه باشد؟

سه شنبه، 25 آبان 1400 - 20:08 ادامه مطلب نظر بدهید 11

 

مهر | دین و اندیشه، استان‌ها | سه شنبه، 25 آبان 1400 - 08:41

استاد حوزه و دانشگاه با اشاره به جایگاه و منزلت بالای بانوی کرامت(س) در بین مسلمانان گفت: معرفی حضرت معصومه سلام الله علیها به جهانیان راهکاری موثر برای معرفی جایگاه زن در اسلام است.

خلاصه خبر

پدرشان امام موسی بن جعفر, مادرشان حضرت نجمه خاتون و برادرشان حضرت امام رضا علیه السلام است.
لذا امام رضا علیه السلام فرمودند هرکس حضرت معصومه را در قم زیارت کند گویی مرا زیارت کرده است.
۲۵ سال بعد از ولادت امام رضا (ع) خانواده انتظار آمدنش را می‌کشیدند.
لذا ولادت حضرت موجی از شادی را ایجاد کرد.
امام موسی بن جعفر با توجه به شأن این بانو، طهارت و ویژگی‌های خاصشان عنایت ویژه ای به ایشان داشتند.
زیارت بارگاه حضرت معصومه (س) تجلیگاه زیارت قبر مخفی حضرت زهرا (ع)
ربانی با اشاره به شباهت‌های بانوی کریمه اهل بیت با حضرت زهرا سلام الله علیها گفت: از جهات مختلف حضرت معصومه با مادرشان حضرت زهرا شباهت دارند.
نام ایشان فاطمه و هم نام حضرت زهرا هستند.
همان سخنی که پیامبر صلی‌الله علیه و آله درباره دخترشان فرمودند "فداها ابوها" امام هفتم هم برای حضرت معصومه به کار بردند.
وی در زمینه جایگاه حضرت معصومه و توجهی که حضرت حق به ایشان کردند تصریح کرد: گرچه قبر حضرت زهرا سلام علیها مخفی است اما خداوند متعال قبر حضرت معصومه سلام علیها را تجلیگاه قبر مادرش حضرت زهرا علیها السلام قرار داد؛ یعنی هر آنچه برکات قرار بود از قبر حضرت زهرا ساطع شود از قبر فرزندشان این بانوی عفیفه ساطع می‌شود.
استاد جامعه الزهرا افزود: قم بخاطر وجود حضرت معصومه حرم اهل بیت عصمت و طهارت شد.
در تاریخ آمده مردان شهر ری به دیدار امام صادق علیه السلام رفتند.
حضرت به آنها فرمودند مرحبا به اهل قم.
به قم زیاد سفر می‌کند و جز زائران مؤمن حضرت محسوب می‌شود.
احساس می‌کنم حضرت معصومه سلام الله علیها مادر من است.
آیت الله بهجت ره می‌فرمودند: درب معنوی حرم امام رضا علیه السلام از قم باز می‌شود و همواره بین قم و مشهد حواله‌هایی در حرکت است.
فرمودند زندگی در کنار حضرت زندگی در کنار نورافکن است.
این به خاطر نورانیت حضرت بر عقل‌های ماست.
علامه طباطبایی در ماه رمضان روزه‌هایشان را با بوسه به ضریح مطهر حضرت معصومه باز می‌کردند.
حضرت معصومه (س) نماد جایگاه والای زن در اسلام
وی وجود حضرت را نمایانگر جایگاه والای زن در اسلام دانست و افزود: با توجه به بالا بودن شأن حضرت در اسلام و عنایت مسلمانان و علما به این مرقد مطهر می‌توان گفت زن و مرد در درک مقامات معنوی همسان هستند.

 

سه شنبه، 25 آبان 1400 - 20:04 ادامه مطلب نظر بدهید 9

 

مهر | دین و اندیشه، استان‌ها | سه شنبه، 25 آبان 1400 - 11:12

قم- حضرت فاطمه معصومه (س) به شوق پیوستن به برادر راهی سرزمین مرو شد اما روزگار برای او مقصد دیگری رقم زد و شهر قم به آرامگاه ابدی ایشان تبدیل و مرکز مدنیت و فعالیت های مذهبی شد.

خلاصه خبر

این بانوی گرامی، حضرت فاطمه معصومه (س)، دختر امام کاظم (ع) و خواهر با وفای امام رضا (ع) است، خواهری که به عشق برادر و ولایت تن به هجرت سختی از مدینه به سمت مرو داد، ولی قضای روزگار او را به سمت قم کشانده و شهر قم پذیرای بارگاه نورانی این بانوی عالمه و با کرامت می‌شود.
حضرت معصومه (س) همچون عمه بزرگوارشان، زینب کبری (س)، به دلیل پرورش یافتن در دامان امامت و وحی، از کودکی در علوم دینی تبحّر داشتند.
عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی در بیان آثار و برکات وجود حضرت معصومه (س) در شهر مقدس قم می‌گوید: هجرت حضرت معصومه سلام الله علیه به هوای الحاق به برادر گرامی بود چون اهل بیت علیه السلام برای شأن و جایگاه امامت احترام خاصی داشتند و مانند پروانه به دور شمع ولایت پرواز می‌کردند.
قم کانون مدنیت به برکت حضرت معصومه (س)
یک کارشناس مذهبی و قرآنی نیز در این خصوص در گفتگو با مهر می‌گوید: حضرت فاطمه معصومه (س) که در تعابیر به فاطمه ثانی از ایشان نام برده می‌شود بانوی بزرگ جهان اسلام هستند و به جرأت می‌توان گفت این بانو همان رفتار و رویکردی که پیامبر اکرم (ص) در برابر حضرت فاطمه زهرا (س) داشتند، امام موسی بن جعفر (ع) با حضرت فاطمه معصومه (س) در پیش گرفته بودند، نکته جالب اینجاست که حتی کلامی که «پیامبر اکرم (ص)» برای دختر بزرگوارشان به کار می‌بردند «فداها ابوها» لفظی بود که حضرت موسی بن جعفر (ع) برای حضرت فاطمه معصومه (س) استفاده می‌کردند.
حجت الاسلام سید علی رکن آبادی می‌افزاید: در وصف منزلت حضرت فاطمه معصومه (س) همین بس که امروز قم به عنوان پایگاه فقه جعفری و نشر معارف اهل بیت (ع) شناخته شده است و در حرم و حریم ایشان نشر معارف جاری است، در عین حال حضرت فاطمه معصومه (س) معدنی ارزشمند برای توسلات بزرگان دینی محسوب می‌شوند.
بارگاه نورانی کریمه اهل بیت (ع) میزبان زائران و گردشگران جهان اسلام
به گفته وی؛ هجرت امام رضا علیه السلام به سمت طوس مشهد کنونی و حضرت معصومه سلام الله علیها خواهر گرامی ایشان موجب شد که امروز ایران کانون توجه جهان تشیع شود و مردم به عنوان گردشگران مذهبی این بارگاه‌های مطهر را زیارت می‌کنند و آثار اجتماعی و فرهنگی و اقتصادی مطلوبی برای شهرهای قم و مشهد را به دنبال داشته است.

سه شنبه، 25 آبان 1400 - 19:38 ادامه مطلب نظر بدهید 11

دوشنبه، 24 آبان 1400 - 22:26 نظر بدهید 14

دوشنبه، 24 آبان 1400 - 22:24 نظر بدهید 19

دوشنبه، 24 آبان 1400 - 22:23 نظر بدهید 19

 

مهر | دین و اندیشه | دوشنبه، 24 آبان 1400 - 10:30

همزمان با فرا رسیدن یازدهم ربیع الثانی وفات حضرت معصومه(س) بقاع متبرکه، هیأت‌های مذهبی و مساجد سراسر کشور برنامه های عزاداری خود را اعلام کردند.

خلاصه خبر

* حرم حضرت معصومه (س) / قم
سخنران: حجت‌الاسلام میرزامحمدی
مکان: قم، حرم مطهر، شبستان امام خمینی (ره)
* مجتمع امام خمینی (ره) / قم
سخنران: حجت‌الاسلام حسینی قمی
مکان: قم، گلزاری شهدای امامزاده علی ابن جعفر (ع)
* مسجد اعظم قم
سخنران: حجت‌الاسلام سیدحسین مؤمنی
مکان: قم، حرم حضرت معصومه (س)، مسجد اعظم
* مسجد ارک / تهران
سخنران: حجت‌الاسلام مهدی حسن‌آبادی
سخنران: حجت‌الاسلام آقا تهرانی
* مسجد مقدس جمکران / قم
سخنران: حجت‌الاسلام احمد پناهیان
سخنران: حجت‌الاسلام حسین‌آبادی
سخنران: مهدی توکلی
سخنران: مهدی توکلی
سخنران: حجت‌الاسلام کریمی
* هیأت ثارالله / رشت
سخنران: حجت‌الاسلام سلیمانی
مکان: رشت، حرم مطهر حضرت فاطمه اخری (س)
سخنران: حجت‌الاسلام سید ابوالحسن فاطمی
سخنران: حجت‌الاسلام رضا وطن‌خواه
مکان: قم، آستان مقدس حضرت علی بن جعفر (ع)، حسینیه حضرت زینب (س)
* هیأت جان‌نثاران امام زمان (عج) / قم
سخنران: حجت‌الاسلام سید احمد دارستانی
مکان: قم، میدان معلم، مسجد حضرت خدیجه (س)
سخنران: حجت‌الاسلام بندانی نیشابوری
سخنران: حجت‌الاسلام فتحعلی‌زاده
سخنران: حجت‌الاسلام سید جلال موسویان
* هیأت انصارالحجة / قم
سخنران: حجت‌الاسلام شحیطاط
مکان: قم، میدان جهاد، بلوار ١۵ خرداد، حسینیه شهدای قم، حسینیه شهدای قم
سخنران: سیدجلال موسویان
* هیأت فاطمیون / قم
سخنران: حجت‌الاسلام مهدی طائب
سخنران: علی قربانی
سخنران: حجت‌الاسلام سید حسین آقامیری
* هیأت عاشقان امیرالمومنین / قم
سخنران: حجت‌الاسلام سید احمد دارستانی
سخنران: حجت‌الاسلام مهدی نداف‌زاده
سخنران: حجت‌الاسلام میثم علی‌پناه
* هیأت ثارالله / تهران
سخنران: حجت‌الاسلام منصوری
* مسجد ولیعصر (عج) / تهران
* محفل دیوانگان حضرت ابالفضل (ع) / قم
سخنران: حجت‌الاسلام مرتضی عبداللهی
نشانی: قم، خیابان ارم، مسجد امام زین‌العابدین (ع)
سخنران: حجت‌الاسلام سید احمد دارستانی
مکان: قم، چهارراه بازار، مسجد امام حسن عسکری
سخنران: حجت‌الاسلام محمد رفیعی
سخنران: حجت‌الاسلام رحیم مؤذن

دوشنبه، 24 آبان 1400 - 21:17 ادامه مطلب نظر بدهید 14

 

مهر | دین و اندیشه | دوشنبه، 24 آبان 1400 - 10:41

به مناسبت رحلت حضرت فاطمه معصومه(س) آیین‌های سنتی متنوعی در بارگاه بانوی کرامت برگزار می‌شود تا عرض ادبی به خواهر بزرگوار امام رضا(ع) صورت گیرد.

خلاصه خبر

آری، سیاه‌پوشان اولین آئینی است که رحلت حضرت معصومه سلام‌الله علیها در شهر مقدس قم و حرم مطهر ایشان نمایان می‌شود و هرساله مراسمی با همین عنوان در حرم مطهر بانوی کرامت برگزار و در و دیوار حرم با پارچه‌های سیاه پوشیده می‌شود و امسال هم این مراسم صبح قبل از روز وفات در جوار ضریح مطهر برگزار می‌شود.
آئین تعویض پرچم گنبد مطهر حرم حضرت معصومه سلام‌الله علیها نیز شاید به زمانی برمی‌گردد که اولین گنبد بر فراز مرقد مطهر بانوی کرامت ساخته شد و پرچم این حضرت بر فراز آن قرار گرفت و از آن به بعد عصر نهم ربیع‌الثانی زمانی است که هرساله پرچم سبز فاطمی از فراز گنبد به صندوقچه سفیران کریمه می‌رود و پرچم عزای فاطمی افراشته می‌شود تا اعلام عمومی عزا در شهر کریمه اهل‌بیت (س) سر داده شود و همه در سوگ بانویی بنشینند که با خود برکت را به این دیار آورد و محور خیری شد که حوزه علمیه و علمای اسلام را بر گرد خود جمع کرد تا اسلام واقعی زنده بماند و انقلاب اسلامی از آن زاییده شود.
در شب رحلت کریمه اهل‌بیت (س) در جای‌جای شهر قم محفل عزا برپاست و در حرم مطهر نیز زائران از بعد از نماز از فیض مجالس گوناگون و سخنرانی و مداحی و سینه‌زنی بهره‌مند می‌شوند و شاعران آئینی نیز اشعار خود را در سوگ کریمه اهل‌بیت (س) می‌خوانند و از چشمان متصل به دل‌های عزادار حاضران اشک طلب می‌کنند.
صبح رحلت خواهر خورشید که فرامی‌رسد انگار امام هشتم (ع) هم به قم آمده‌اند تا عزاداران خواهرشان را خوش‌آمد بگویند و خادمانشان هم زیر پای زائران خواهر را جارو بکشند؛ چه زیباست آئینی که ریشه در فرهنگ و تاریخ یک ملت دارد در قالب خدمت خادمان برادری غریب به زائران خواهرش جلوه می‌کند و اوج یگانگی، همبستگی، خویشاوندی و محبت را در سبک زندگی اسلامی را به نمایش می‌گذارد.
این مراسم امسال نیز با حضور خادمان حرم امام رضا علیه‌السلام در روز رحلت بانوی کرامت از ساعت ۷ صبح در صحن امام رضا علیه‌السلام حرم حضرت معصومه سلام‌الله علیها برگزار می‌شود و با مداحی و سینه‌زنی همراه است.
آئین دسته عزای خادمان حضرت معصومه سلام‌الله علیها
اما در روز رحلت بانوی کرامت که به‌صورت نمادین خادمان حرم مطهر رضوی در حرم مطهر حضور دارند، خادمان حرم حضرت معصومه سلام‌الله علیها به عزاداری می‌پردازند و یکی از سنتی‌ترین شیوه‌های عزاداری در ایران برپایی دسته عزا است.
این مراسم نیز با قدمتی دیرینه در قم هرساله برگزار می‌شود و امسال نیز از ساعت ۸ صبح در بیت النور آغاز و در ساعت ۱۱ قبل از ظهر در حرم مطهر به پایان می‌رسد و پس‌ازآن زائران و مجاوران به عزاداری و اقامه نماز ظهر می‌پردازند.

دوشنبه، 24 آبان 1400 - 21:14 ادامه مطلب نظر بدهید 12

 

مهر | دین و اندیشه، استان‌ها | دوشنبه، 24 آبان 1400 - 17:18

قم- حرم حضرت معصومه(س) همزمان با سالروز رحلت شهادت‌گونه ایشان سیاه‌پوش با حضور خادمان حرم مطهر امام رضا(ع) شد.

خلاصه خبر

به گزارش خبرگزاری مهر، آئین سیاه‌پوشان آستان مقدس حضرت فاطمه معصومه (س) به‌مناسبت سالروز رحلت شهادت‌گونه ایشان، پیش از ظهر دوشنبه با حضور خادمان حرم مطهر کریمه و خادمان حرم مطهر امام رضا علیه‌السلام برگزار شد.

 

 

دوشنبه، 24 آبان 1400 - 20:49 ادامه مطلب نظر بدهید 14