به منظرگاه مدیریتی امام محمد باقر سلام الله علیه خوش آمدید.
مشرق | فرهنگی و هنری | دوشنبه، 05 تیر 1402 - 18:28
به مناسبت سالروز شهادت امام باقر(ع) ضمن بررسی برخی آثار روایی همچون وسائل‌الشیعه بحارالانوار الحیات قرب‌الاسناد و... به معرفی تعدادی از راهکارهای آن‌حضرت برای برون رفت از تنگناهای اقتصادی پرداخته‌ایم.
خلاصه خبر
به گزارش مشرق، به مناسبت سالروز شهادت امام باقر(ع) ضمن بررسی برخی آثار روایی همچون وسائل‌الشیعه بحارالانوار الحیات قرب‌الاسناد و...
دوران امامت امام باقر(ع) فرصتی استثنایی برای نشر معارف ناب اسلامی بود.
البته تردیدی نیست که بخش مهمی از این فرصت طلایی دستاورد بزرگ اقدامات بنیادین و صبورانه امام سجاد(ع) بود.
آن‌چه در دوره امامت باقرالعلوم(ع) شاهد هستیم، تکمیل آموزش معارف اسلامی از طریق ورود به فضای مفاهیم و احکام جزئی است.
بخشی از آموزه‌های امام محمدباقر(ع) بر مباحث اقتصادی و نگاه اسلام به این مباحث تمرکز دارد.
در این نوشتار که به مناسبت سالروز شهادت امام پنجم(ع) به رشته تحریر درآمده فرازهایی از دیدگاه‌ها و مشی اقتصادی باقرالعلوم(ع) را که در سیره آن‌حضرت انعکاس یافته است بر مبنای احادیث و روایات مورد توجه و ارزیابی قرار داده‌ایم.
شیخ حر عاملی در «وسائل الشیعه» روایتی را از امام باقر(ع) و به نقل از شیخ صدوق در این باره نقل کرده که بسیار تکان‌دهنده است؛ امام(ع) می‌فرماید: «إنّی أجدنی أُمْقِتُ الرَّجُلَ مُتَعَذَّرَ الْمَکاسِبِ فَیَستَلقِی عَلَی قَفَاهُ وَ یَقوُلُ : اللّهمَّ اَرزِقْنِی وَ یَدَعُ أن یَنْتَشِرُ فِی الْاَرْضِ وَ یَلْتَمِسُ مِنْ فَضلِ اللهِ فَالْذَرَّةُ تَخْرُجُ مِنْ حُجْرِهَا تَلتَمِسُ رِزْقَهَا»؛ من از کسی که در خانه به پشت می‌خوابد [و عذرتراشی می‌کند و] به دنبال کار نمی‌رود و می‌گوید: خدایا!
در سیره عملی و فکری امام باقر(ع) توکل به خداوند و طلب رزق و گشایش اقتصادی از او نفی کننده تلاش و کوشش نیست و آن‌که در امور این دنیا بیکار و بی‌عار باشد در آخرت نیز سرنوشت خوبی نخواهد داشت: «إنّیِ لَأُبْغِضُ الرّجُلَ أَنْ یَکوُنَ کَسْلاناً عَنْ أمْرِ دُنیاهُ و مَن کَسَل عَن أمرِ دُنیاهُ فَهُوَ عَن أمرِ آخِرَتِهِ أکْسَلُ»؛ از مردی نفرت دارم که در کار دنیای خود تنبل باشد.
امام(ع) درباره رفتار چنین فردی، فرمود: «لا، إلاّ أن یکون قد عمل فیه شیئاً» (نه!
در کنار این انذارها البته در کلام باقرالعلوم(ع) تشویق‌ها و مژده‌های روشنی‌بخشی درباره کسب روزی حلال از طریق فعالیت در مکاسب مولد به چشم می‌خورد.
امام باقر(ع) در عین حال جواز تجارت را دادن مجوز برای امور خلاف شرع و به ویژه رباخواری نمی‌داند؛ حدیث تکان دهنده «دِرْهَمُ رِبا أعْظَمُ عِنْدَاللهِ مِنْ أربَعینَ زَنیّةَ» (نزد پروردگار، گناهِ یک درهم ربا از چهل زنا بالاتر است) که علامه مجلسی آن را در جلد ۱۰۳ «بحارالانوار» آورده، مؤیّد این مطلب است.
امام باقر(ع) از هر فرصتی برای تبیین جایگاه انفاق به عنوان یک راهکار راهبردی در حوزه اهداف اقتصادی اسلام، استفاده می کرد.
در انفاق نیز باید اصل اقتصاد مولد را که مورد تأکید باقرالعلوم(ع) است، با دقت بیشتری مدنظر قرار داد.
باشگاه خبرنگاران | فرهنگی و هنری | دوشنبه، 05 تیر 1402 - 20:56
حجت‌الاسلام سیدعباس موسوی مطلق یکی از مهمترین اقدامات امام محمد باقر علیه السلام را بازگرداندن مرجعیت علمی و دینی به ائمه اطهار عنوان کرد.
خلاصه خبر
دوران امامت حضرت باقرالعلوم سلام الله علیه ۱۹ سال طول کشید؛ در نتیجه دوران تربیت و مبارزه آن حضرت بسیار طولانی بود و ده خلیفه اموی و مروانی را در عمر مبارک خود دید.
همه اقدامات حضرت امام محمدباقر سلام الله علیه از اهمیت فوق‌العاده‌ای برخوردار است که تمام این فعالیت‌ها ذیل عنوان نهضت علمی حضرت تعریف می‌شود.
امام محمدباقر علیه السلام، اما ملجا بودن و مرجع بودن ائمه اطهار را بازگرداند.
مهر | دین و اندیشه | دوشنبه، 05 تیر 1402 - 07:56
امام باقر (ع) در عصر خود گفتمان گرایش به علم و ابداع شاخه‌های علمی در تمدن اسلامی را بنیان نهاد و از مسیر منحرفی که حاکمان غاصب در پیش گرفته بودند باز داشت.
خلاصه خبر
خبرگزاری مهر-گروه دین و اندیشه-نگار احدپور اقبلاغ : امروز ۷ ذی الحجه مصادف است با شهادت جانسوز پنجمین اختر تابناک آسمان امامت و ولایت، امام محمد باقر (ع) است.
لقب باقرالعلوم در اینجا عینیت یافت و علوم الهی با درایت حضرت در ممالک اسلامی تجلی یافت.
ویژگی‌های اجتماعی، تاریخی و فرهنگی عصر امام باقر (ع)
پاک نیا تصریح کرد: دوره امامت امام باقر (ع) دوره‌ای بسیار حساس برای اسلام بود.
وی ضمن اشاره به بروز فرقه‌های ضاله در دوران امام باقر (ع) در خصوص نحوه مقابله امام با آنها تصریح کرد: امام باقر (ع) دراین عصر، جهادی بزرگ آغاز کرد و با همه این فرقه‌های ساختگی به مبارزه پرداخت.
اساسی‌ترین حرکت و نهضت علمی دوران امام باقر مبارزه با افکار منحرف است.
امام باقر (ع) تحریف و نگرش‌های متأثر از فرق ضاله را آشکار و مردود ساخت.
موج گرایش به علم و علم آموزی در دوره امام باقر (ع)
اگر تلاش علمی ائمه (ع) به ویژه امام باقر (ع) از بعد دانشی تمدن اسلامی جدا شود، قطعاً این تمدن با چالشی بزرگ مواجه می‌شود.
نقش امام باقر (ع) در تقویت گرایش علمی جامعه
وی افزود: امام عملاً با ایجاد مدارس و کرسی‌های تدریس گفتمان علم‌گرایی را بنیان نهاد و ترویج نمود؛ گفتمان سازی در بنیان تمدن‌ها و استواری آنها مهم بوده است؛ اقدامات علمی امام باقر (ع) و امام صادق (ع) سبب پیدایش مکتبی با فرهنگی غنی شد که بعدها به مکتب جعفری شهرت یافت و عملاً در زمان امام صادق (ع) این شجره با برکت به بار نشست.
در عین حال امام خلافت را حق خود و پدرانش می‌دانست که برخی آن را به زور غصب کرده بود.
امام در زمانه خود یکی از معتبرترین دانشمندان جامعه شناخته می‌شد که همگان به آن اعتراف داشتند.
به همین دلیل در جلسات درس امام همواره صدها نفر از مناطق مختلف قلمرو اسلامی به ویژه ایران، برای فراگیری علوم به دارالعلم امام که در مدینه مستقر بود، می‌آمدند.
نقش امام باقر (ع) در تقویت بنیان‌های علمی اسلام
باقرالعلوم (ع) بعد از شهادت امام زین العابدین، هدایت فکری و رهبری شیعیان را عهده دار گردید و به گفتمان علم جویی و علم گرایی پرداخت.
امام (ع) دراین شرایط وارد میدان شد.
امام باقر (ع) به علم معنا داد.
باقرالعلوم (ع) به معنای واقعی شکافنده علوم بود.
مهر | دین و اندیشه، استان‌ها | دوشنبه، 05 تیر 1402 - 16:34
مشهد ـ نماینده ولی فقیه در خراسان رضوی گفت: معرفت‌شناسی امام باقر(ع) به این است که ما بدانیم وجود نازنین حضرتش توانست زمینه را برای ایجاد یک انقلاب فرهنگی در جامعه اسلامی به وجود بیاورد.
خلاصه خبر
به گزارش خبرگزاری مهر، آیت‌الله سید احمد علم‌الهدی در سخنرانی به مناسبت فرارسیدن ظهر شهادت امام باقر (ع) که با حضور پرشور زائران و مجاوران در حرم مطهر رضوی برگزار شد، ضمن تشریح ابعاد و ضرورت‌های معرفت‌شناسی اهل‌بیت (ع) اظهار کرد: معرفت‌شناسی امام باقر (ع) به این است که ما بدانیم وجود نازنین حضرتش توانست زمینه را برای ایجاد یک انقلاب فرهنگی در جامعه اسلامی به وجود بیاورد.
دامنه این انقلاب فرهنگی و علمی نیز از زمانه خود امام فراتر رفت و امامان پس از حضرت توانستند پایه‌های این نهضت علمی و فرهنگی را نهادینه و تثبیت کنند.
انقلاب امام باقر (ع)، انقلاب ارزش‌ها بود
وی خاطرنشان کرد: پس از رحلت رسول گرامی اسلام (ص)، انحرافی برای جریان سیاسی جامعه اسلامی ایجاد شد که هیچ انقلابی سیاسی ختم به نتیجه مطلوب نمی‌شد؛ نمونه آن هم حکومت امیرالمؤمنین (ع) که بسیار قدرتمندتر از جریان سیاسی احتمالی امام باقر (ع) فعالیت داشت اما سرانجام دوران حاکمیت حجت خدا به شهادت حضرت، جریان ظلم‌های بسیار بر امام مجتبی (ع) و تسلط نهایی معاویه و بنی‌امیه انجامید.
آیت الله علم الهدی ادامه داد: در اسلام، زمانی که نبی مکرم اسلام (ص) مبعوث به رسالت شد و تشکیل امت داد، دو مأموریت مهم را بر دوش داشت؛ یکی آن‌که وحی را به مردم برساند، پیام خدا را به مردم ابلاغ کند و احکام دین را در جامعه جاری کند.
جناب زید هم به خونخواهی حضرت سیدالشهدا (ع) قیام کرد و جریان پاکی را در جامعه به راه انداخت اما به همین دلیل سرکوب شد.
نظریه ولایت فقیه، دستاورد نهضت فرهنگی امام باقر (ع)
وی یادآور شد: برادر عزیز، خواهر گرامی، معرفت‌شناسی امام باقر (ع) به این نیست که هزار و صد و چند سال فقط در سالگرد شهادت حضرتش گریه کنیم.
حضرت مغضوب حکومت طاغوت زمانه خود بود زیرا فعالیت سیاسی قوی داشت، برای تغییر جامعه زمانه خود برنامه جامعی اجرا می‌کرد و نهضت فرهنگی دقیقی را در دستورکار داشت.
حضرت امام محمد باقر علیه‌السلام پنجمین امام شیعیان است که در سال ۵۷ هجری قمری در مدینه متولد شد.
به گزارش گروه رسانه های خبرگزاری تسنیم، نام مبارک امام پنجم محمد بود. لقب آن حضرت باقر یا باقرالعلوم است، بدین جهت که دریای دانش را شکافت و اسرار علوم را آشکارا ساخت. القاب دیگری مانند شاکر و صابر و هادی نیز برای آن حضرت ذکر کرده‌اند که هر یک باز گوینده صفتی از صفات آن امام بزرگوار بوده است.
کنیه امام "ابو جعفر" بود. مادرش "فاطمه" دختر امام حسن مجتبی (ع) بود؛ بنابراین نسبت آن حضرت از طرف مادر به سبط اکبر حضرت امام حسن (ع) و از سوی پدر به امام حسین (ع) می‌رسید. پدرش حضرت سیدالساجدین، امام زین العابدین، علی بن الحسین (ع) است. تولد حضرت باقر (ع) در روز جمعه سوم ماه صفر سال 57 هجری در مدینه اتفاق افتاد.
در واقعه جانگداز کربلا همراه پدر و در کنار جدش حضرت سید الشهداء کودکی بود که به چهارمین بهار زندگیش نزدیک می‌شد. دوران امامت امام محمد باقر (ع) از سال 95 هجری که سال شهادت امام زین العابدین (ع) است آغاز شد و تا سال 114 هجری یعنی مدت 19 سال و چند ماه ادامه داشت.
در دوره امامت امام محمد باقر (ع) و فرزندش امام جعفر صادق (ع) مسائلی مانند انقراض امویان و بر سر کار آمدن عباسیان و پیدا شدن مشاجرات سیاسی و ظهور سرداران و مدعیانی مانند ابوسلمه خلال و ابومسلم خراسانی و دیگران مطرح است، ترجمه کتاب‌های فلسفی و مجادلات کلامی در این دوره پیش می‌آید، و عده‌ای از مشایخ صوفیه و زاهدان و قلندران وابسته به دستگاه خلافت پیدا می‌شون.
مشرق | فرهنگی و هنری | دوشنبه، 05 تیر 1402 - 00:34
حسن روح‌الامین هنرمند نقاش همزمان با شب شهادت حضرت امام محمدباقر علیه السلام، یک تابلوی نقاشی با موضوع ایشان منتشر کرد.
خلاصه خبر
به گزارش مشرق، حسن روح‌الامین هنرمند نقاش که همزمان با مناسبت‌های آئینی، مذهبی و ملی، اثر جدید خلق می‌کند و آثارش اکثراً همسو با ائمه اطهار و اهل بیت (ع) است، به مناسبت شهادت حضرت امام محمدباقر علیه السلام، یک تابلوی نقاشی رونمایی و منتشر کرد.
مهر | دین و اندیشه | یکشنبه، 04 تیر 1402 - 10:40
همزمان با فرا رسیدن ایام شهادت امام باقر (ع) برنامه عزاداری و مرثیه سرایی برخی هیأت‌های مذهبی، مساجد و حسینیه‌های کشور اعلام شد.
خلاصه خبر
* حرم امام رضا (ع) / مشهد
سخنران: حجت‌الاسلام اسماعیل نظر
روز شهادت
سخنران: حجت‌الاسلام اسلامی
مرثیه‌خوانی: اسلامی‌نژاد و جواد قربان‌پور
صبح شهادت
نشانی: رواق امام خمینی (ره)
* حرم حضرت معصومه (س) / قم
سخنران: حجت‌الاسلام بندانی‌نیشابوری
ظهر شهادت
مرثیه‌خوانی: محمود بذری
سخنران: حجت‌الاسلام حسینی قمی
مرثیه‌خوانی: جواد برزگر
* حرم عبدالعظیم حسنی (ع) / شهرری
نشانی: صحن امام حسن مجتبی (ع)
سخنران: حجت‌الاسلام مصطفی کرمی
مرثیه‌خوانی: حسن خلج، رضا هلالی و سجاد محمدی
سخنران: حجت‌الاسلام محمد محبی
* مسجد امام جعفر صادق (ع) / تهران
سخنران: حجت‌الاسلام سیدعلیرضا حسینی
* حرم احمد بن موسی الکاظم (ع) / شاهچراغ
سخنران: آیت‌الله عاملی
سخنران: حجت‌الاسلام علی صادقی
مرثیه‌خوانی: منصور ارضی
* مسجد اعظم / قم
سخنران: حجت‌الاسلام حسین انصاریان
نشانی: حرم حضرت معصومه (س)، مسجد اعظم
* مسجد حضرت امیر (ع) / تهران
سخنران: حجت‌الاسلام سیدمحمدباقر علوی تهرانی
سخنران: حجت‌الاسلام سیدهادی حسینی
سخنران: حجج‌اسلام حامد کاشانی و مهدی شریف
سخنران: حجت‌السلام قاسمیان
سخنران: حجت‌الاسلام سیدمحمدرضا نجفی
سخنران: حجت‌الاسلام آقازاده
سخنران: حجت‌الاسلام سیدمهدی موسوی
مرثیه‌خوانی: جواد حقیقت و پیام کیانی
سخنران: حجت‌الاسلام حامد کاشانی
سخنران: حجت‌الاسلام سیدمحسن سبط‌الشیخ
نشانی: میدان تجریش، امامزاده صالح (ع)، مسجد جامعه تجریش
سخنران: حجت‌الاسلام فتحعلی‌زاده
سخنران: حجت‌الاسلام سیدابراهیم چوبچیان
سخنران: علی قربانی
شعرخوانی: محمد سهرابی
* مسجد صاحب‌الزمان (عج) / اسلامشهر
سخنران: حجت‌الاسلام مسعود عالی
نشانی: حرکت به طرف حرم از حسینیه اردستانی‌ها واقع در میدان اصلی شهرری، خیابان حرم، کوچه زارع
سخنران: حجت‌الاسلام حامد کاشانی
سخنران: حجت‌الاسلام حسین‌آبادی
شعرخوانی: محمد سهرابی
سخنران: حجت‌الاسلام علی سعیدیان
مرثیه‌خوانی: محسن عراقی
سخنران: حجت‌الاسلام سعید شحیطاط
مرثیه‌خوانی: حسن حسین‌خانی و محمد کمیل
نشانی: میدان شهرری، خیابان حرم
سخنران: حجت‌الاسلام علیرضا صابری
نشانی: بازار شهرری، حرم عبدالعظیم حسنی (ع)
سخنران: حجت‌الاسلام سیدسجاد حسینی هرندی
نشانی: اصفهان، میدان لاله، خیابان لاله شمالی، محله سودان، جنب اداره برق (کنار گذر اتوبان اردستانی)، حسینیه امام جعفر صادق علیه‌السلام
سخنران: حجت‌الاسلام حامد کاشانی
شعرخوانی: محمد سهرابی
نشانی: میدان اصلی شهرری، خیابان حرم حضرت عبدالعظیم، مسجد خاتم النبئین (ص)
سخنران: حجت‌الاسلام شریفیان
نشانی: اراک، خیابان امام خمینی (ره)، کوچه الکه، مسجد ساعت
سخنران: حجج‌اسلام محمد میرزامحمدی، سیدرضا محبوبی و سعید شحیطاط
مرثیه‌خوانی: محمدجواد احمدی، سیدمصطفی میرداماد و احسان رمضانی
نشانی: قم، خیابان امامزاده ابراهیم، آستان مقدس امامزاده ابراهیم و محمد (ع)
سخنران: حجت‌الاسلام کاظم نیکبخت
مهر | دین و اندیشه، استان‌ها | یکشنبه، 04 تیر 1402 - 15:34
مشهد ـ معاون تبلیغات اسلامی حرم مطهر رضوی جزئیات ویژه برنامه‌های حرم مطهر رضوی به مناسبت فرارسیدن سالروز شهادت امام باقر (ع) را اعلام کرد.
خلاصه خبر
حجت الاسلام و المسلمین شریعتی نژاد اضافه کرد: زائران و مجاوران در بخش دیگر از این مراسم نورانی، از سخنرانی آیت الله سیداحمد علم الهدی، نماینده ولی فقیه در خراسان رضوی امام جمعه مشهد بهره خواهند برد و پس از آن دلدادگان به اهل بیت (ع) از روضه خوانی امیر عارف از مداحان حرم مطهر رضوی مستفیض خواهند شد.
معاون تبلیغات اسلامی حرم مطهر رضوی خاطرنشان کرد: همچنین مراسم شام شهادت حضرت باقر العلوم (ع) دوشنبه ۵ خرداد ماه ساعت ۲۰ با قرائت زیارت امین الله با نوای مداحان حرم مطهر رضوی گشایش می‌یابد و پس از دکلمه خوانی، عاشقان اهل‌بیت (ع) از سخنرانی حجت الاسلام و المسلمین اسماعیل مقری بهره‌مند خواهند شد و در بخش پایانی این محفل نورانی، عزاداران این امام همام به سوگواری خواهند پرداخت.
